nie chcieć słyszeć
  • nie z czasownikami
    12.04.2012
    12.04.2012
    Witam.
    Ostatnio zasłyszałem opinię, że w języku pisanym uważa się teraz za poprawne łączenie nie- z czasownikami. Zdaję sobie sprawę, iż język nie pozostał w swojej pierwotnej postaci po dziś dzień, ale taki pomysł wydaje mi się równie absurdalny, jak propozycje „wyrzucenia” CH na rzecz H – ażeby się wszystkim, którym się nie chce zastanowić nad pisownią, żyło łatwiej.
    Czy Państwu wiadomo coś na ten temat? Ja nic o tym wcześniej „niesłyszałem…”.
    Pozdrawiam!
  • Nie instargamuj!

    18.12.2020
    18.12.2020

    Szanowna Poradnio,


    Chciałbym spytać o pisownię czasowników pochodzących od nazw własnych, które słyszy się głównie w mowie potocznej. Np. w tekście, z którym mam do czynienia, jedna z postaci mówi: Nie [johnuj] mi tu, czyli 'nie zachowuj się jak John'. Słyszałem też słowo instagramuje, czyli korzysta z serwisu Instagram. Czy tego typu słowa pisać wielką literą, czy małą, tak jak przymiotniki? Dziękuję!

  • nie z imiesłowami – chyba po raz setny
    16.06.2004
    16.06.2004
    Witam!
    Chciałam zapytać o pisownię słowa nie zaliczanych. Wydaje mi się, że zgodnie z reformą z 9 grudnia 1997 partykułę nie z imiesłowami przymiotnikowymi piszemy zawsze łącznie, ale zdecydowanie częściej widzę pisownię rozłączną. Wystarczy wpisać to słowo w wyszukiwarce Google. Nie zaliczanych ma ponad 14 tys. trafień, zaś niezaliczanych jedynie ponad 600.
    Z góry dziękuję za pomoc,
    HaNkA
  • Kawa czy herbata? – odmieniać czy nie?
    3.01.2013
    3.01.2013
    Czy tytuły mające formę pytania (np. Kawa czy herbata?, Jaka to melodia?) można odmieniać? Często słyszę, że ktoś nie obejrzał Jakiej to melodii? albo że właśnie włączył Kawę czy herbatę? Nawet na stronach internetowych TVP wyżej wymienione tytuły są często odmieniane: „Pierwszy odcinek Jakiej to melodii? TVP1 wyemitowała 4 września 1997 r.”; „W programach goszczą dawni prowadzący i twórcy oraz gwiazdy, które w Kawie czy herbacie? po raz pierwszy promowały swoje role (…)”.
  • Religia: mitologia czy nie? Ortografia: Bóg Jahwe
    2.11.2016
    2.11.2016
    Czy mitologią można nazwać zbiór wierzeń dowolnej religii? Tzn. czy oprócz określeń mitologia grecka, mitologia nordycka etc. można mówić również o mitologii chrześcijańskiej? Jeżeli mówimy o religii, to chciałbym zapytać również, czy można pisać słowo bóg małą literą, jeżeli mowa o bogu JHWH/Jahwe, skoro jest to tytuł, a nie imię własne?
  • Tylko nie rób plotek!
    2.02.2007
    2.02.2007
    Witam,
    mam takie pytanko: co to znaczy, że ludzie lubią „plotki”. Bo często słyszę, jak ktoś mówi: „Tylko nie mów, żeby nie było plotek!”. A ja nie wiem, o co chodzi, i dlatego nie wiem, jak mam z kimś porozmawiać, żeby rzeczywiście nie narobić tych „plotek”. Proszę o odpowiedź na mojego maila.
    Magda.
  • niczym nie uzasadniony akcent
    21.06.2013
    21.06.2013
    Szanowni Państwo,
    chciałbym spytać o akcent wyrazowy w języku polskim. W mediach bardzo często słyszy się słowa biblioteka, politykiem, polityków akcentowane na trzecią sylabę od końca. Wydaje mi się, że nie jest to niczym uzasadnione. Uprzejmie proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    z poważaniem
    Marcin Wiśniewski
  • Wybieraj z czego chcesz
    26.04.2008
    26.04.2008
    cokolwiek – „Wybieraj z czegokolwiek!”
    co chcesz (czego chcesz) – „Wybieraj z czego chcesz!”
    co kupiono (czego nakupiono) – „Wybieraj z…”???
    co widzisz – „Wybieraj z…”???
    Czy zdanie „Wybieraj z czego chcesz” – gdzie co chcesz jest synonimem dowolności, samodzielną frazą rzeczownikową ('to, co chcesz') i dziedziną wyboru – jest dobrze skonstruowane? (Podobne: „Wybieraj z czego tylko dusza zapragnie!”). I dlaczego nie słyszy się analogicznych form wykropkowanych na wstępie?
  • je – go
    16.05.2001
    16.05.2001
    Czy możecie wszystkim powiedzieć, że jak dziecku chce się pić, to trzeba JE a nie GO napoić? W takim mówieniu króluje Warszawa, a szczególnie radiowcy i telewizjacy z Warszawy. Niedawno słyszałem o pieniądzach, „których trzeba wydać”. Zgroza!
    Andrzej Kurowski, Poznańczyk (czy Poznaniak?).
  • Zaginione słowa – ktokolwiek słyszał, ktokolwiek wie

    18.05.2023
    13.05.2023

    Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

    1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
    2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
    3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego